โรคเบาหวาน คืออะไร

 โรคเบาหวาน เป็นโรคที่เกิดขึ้นเมื่อร่างกายไม่สามารถนำน้ำตาลกลูโคสในเลือดไปใช้ได้อย่างเหมาะสม ซึ่งอาหารที่รับประทายเข้าไปจะถูกเปลี่ยนเป้นกลูโคส ถ้ารับประทานอาหารมากเกินไป น้ำตาลที่นำไปใช้ได้ไม่หมดจะสะสมอยู่ในกระแสเลือดถ้ามีมากก็จะออกมาในปัสสาวะได้ เอ็มไซม์อินซูลิน ซึ่งสร้างจากตับอ่อนเป็นตัวการนำกลูโคสที่มีนี้เข้าเซลล์ เพื่อไปใช้เป็นพลังงาน ถ้าอินซูลินมีน้อยหรือตับอ่อน สร้างอินซูลินไม่เพียงพอ แต่ออกฤกธิ์ได้ไม่ดีทำให้ร่างกายใช้กลูโคสไม่ได้ จึงทำให้เกิดเป็นโรคเบาหวานขึ้น

อาการที่สำคัญ ของโรคเบาหวาน

 1. ปัสสาวะบ่อย (อาจมีมดขึ้นบนปัสสาวะ)

 2. กระหายน้ำบ่อยและดื่มน้ำมาก

 3. อ่นเพลีย น้ำหนักลดลง และผอมลง ทั้ง ๆ ที่รับประทานมาก

 4. อาการแทรกซ้อนของเบาหวาน เช่น ตาพร่ามัว ชาตามปลายมือ ปลายเท้า แผลหายช้า ติดเชื้อง่าย โรคไต โรคความดันโลหิตสูง โรคหัวใจ ฯลฯ

หลักในการเลือกรับประทานอาหาร

 1. รับประทานอาการให้หลากหลายและมีความสมดุลของสารอาหาร รับประทานให้เป็นเวลา

 2. หลีกเลี่ยงของหวานและอาหารที่มีส่วนผสมของน้ำตาล

 3. รับประทานอาหารประเภทคาร์โบไฮเดรต ที่มีใยอาหารมากขึ้น

 4. รับประทานอาหารตามปริมาณที่นักกำหนดอาหารกำหนดไว้

อาหารที่ควรรับประทานต่อวัน

 - อาหารที่มีกากใยมาก เช่น ข้าวซ้อมมือ ขนมปัง ข้าวรำ

 - พืชที่ให้พลังงานน้อย เช่น ผักใบทุกชนิด

อาหารที่ควรลด

 - ผลไม้รสหวานจัด เช่น กล้วย สับปะรด ทุเรียน ฯลฯ โดยรับประทานให้น้อยลง

อาหารที่ควรงด

 - อาหารที่มีรสหวานจัด ขนมหวาน น้ำตาลทุกชนิด

 - ผลไม้รสหวานจัด เช่น ทุกเรียน น้ำหวาน ลูกอม น้ำอดลม

อาหารแลกเปลี่ยน

 คืออาหารที่ผู้ป่วยสามารถเลือกกินและทดแทนกันได้ใน 1 วัน แบ่งออกเป็น 6 หมวด ได้แก่

 1. หมวดข้าว แป้ง ขนมปัง

 หมวดนี้ 1 ส่วน ให้พลังงาน 80 กิโลแคลอรี่ ได้แก่

  - ข้าวสวย/ข้าวเหนียว 1 ทัพพีเล็ก (1/3 ถ้วย)

  - ข้าวต้ม 2 ทัพพีเล็ก

  - ขนมจีน 1 1/2 จับ

  - ก๋วยเตี๋ยว วุ้นเส้น 1 ทัพพี (1/2 ถ้วย)

2. หมวดเนื้อสัตว์

 ควรรับประทานเนื้อสัตว์ไม่ติดมัน 1 ส่วน จะให้พลังงาน 55 กิโลแคลอรี่

  - ปลาต่าง ๆ 30 กรัม (เท่ากับเบื้อปลาทูขนาดกลางครึ่งซีก)

  - ปลาหมึก (ขนาด 5 นิ้ว) 1 ตัว

  - เนื้อปู 4 ช้อนโต๊ะ (60 กรัม)

  - กุ้งแห้ง 1 ช้อนโต๊ะ (10 กรัม)

  - ลูกชิ้น 6 ลูก

  - เนื้อไก่ไม่ติดมัน 2 ช้อนโต๊ะ (30 กรัม)

  - เนื้อหมูไม่ติดมัน 2 ช้อนโต๊ะ (30 กรัม)

  - ไข่ขาว 3 ฟอง

  - เต้าหู้ขาวหลอด 1/2 อัน (100 กรัม)

3. หมวดผัก

 หมวดนี้ 1 ส่วนให้พลังงาน 25 กิโลแคลอรี่ โดยปกติผัก 1 ส่วน จะเท่ากับผักดิบ 1 ถ้วยหรือผักสุก 1/2 ถ้วย ควรรับประทานให้หลากหลายใน 1 วัน โดยเฉพาะผักใบเขียว - ขาว ทุกชนิด

4. หมวดผลไม้

 หมวดนี้ 1 ส่วน จะให้พลังงาน 60 กิโลแคลอรี่ เช่น

  มะม่วงสุก 1/2 ผลเล็ก

  มะม่วงดิบ 1 ผลเล็ก

  มะละกอ 6 ชิ้นคำ

  สับปะรด 6 ชิ้นคำ

  แตงโม 10-12 ชิ้นคำ

  ฝรั่ง 1 ผลเล็ก

  ชมพู่ 2 ผล

  เงาะ 4 ผล

  องุ่น 15 ผลเล็ก

  แคนตาลูป 1/3 ผล

5. หมวดนม

 หมวดนี้ให้พลังงานแตกต่างตามชนิดของนม หลีกเลี่ยงนมหวานทุกชนิด

  - นมเต็มไขมัน (whole milk) 240 C.C. ให้พลังงาน 150 กิโลแคลอรี่

  - นมจืดไขมันเต็ม (นม ยู เอช ที หรือนมสดพาสเจอไรส์) 1 กล่อง 240 C.C.

  - นมจืดพร่องไขมัน (นม ยู เอช ที หรือนมสดพาสเจอไรส์) 1 กล่อง 240 C.C.

  - นมขาดไขมัน (non-fat-milk) สกัดไขมันออกเกือบหมด ให้พลังงาน 90 กิโลแคลอรี่

 ผู้ป่วยเบาหวาน ควรดื่มนมสดพร่องมันเนย หรือขาดมันเนย เพื่อหลีกเลี่ยงไขมันในนมหรือในกรณรที่มีไขมันในเลือดสูง

6. หมวดไขมัน

 อาหารหมวดนี้ 1 ช้อนชา ให้พลังงาน 45 กิโลแคลอรี่ ควรหลีกเลี่ยง ไขมันในเนื้อสัตว์ และกะทิ เพื่อลดไขมันและโคเลสเตอรอล

  - เนยเทียม (มาร์การีน) 1 ช้อนชา

  - มายองเนส 1 ช้อนชา

  - น้ำมันพืช (งา ถั่วเหลือง รำข้าว) 1 ช้อนชา

  - น้ำสลัด 1 ช้อนโต๊ะ